In wezen is generatief ontwerpen de volgende generatie van productontwerp en dus een pijler van digitale transformatie. Het doel van deze technologie is te komen tot een optimaal ontwerp voor specifieke eisen. Voor dit doel wordt bij generatief ontwerpen gebruik gemaakt van kunstmatige intelligentiemethoden.
Door een grote verscheidenheid aan gegevens (simulatiegegevens, klantgegevens, ...) in het ontwerpproces in te brengen, worden de rationele ontwerpvaardigheden van de mens verder ontwikkeld en uitgebreid. Dit betekent dat vanaf het begin precies aan de productvereisten van de klant kan worden voldaan (waardoor het succespercentage toeneemt) en dat de time-to-market kan worden verkort. Deze technologie is bijzonder interessant in combinatie met additieve fabricageprocessen voor de optimalisering van lichtgewicht constructies. De vormen die bij dit proces ontstaan, zouden met de conventionele aanpak ondenkbaar zijn. Het verminderde gebruik van materialen kan ook de belasting van het milieu verminderen. Generatief ontwerp is gebaseerd op topologie-optimalisatie.
In de tijd die mensen nodig hebben om een idee te ontwikkelen en te testen, kan de computer duizenden varianten genereren. De gegenereerde gegevens van de varianten worden aan de gebruiker gepresenteerd. De gebruiker kan dus het ontwerp kiezen dat het best aan de doelstellingen beantwoordt. De gebruiker kan de doelstellingen en parameters gewoon in de software invoeren.
Er is software nodig die generatief ontwerpen ondersteunt, bv:
Voor de berekeningen worden lagerpunten, krachten en ruimten gedefinieerd in de industriële context. Er zij op gewezen dat het te gebruiken materiaal ook van invloed is op het resultaat van de berekeningen. Een materiaal met een lagere sterkte heeft meer materiaal nodig als de krachten gelijk blijven. Sommige softwareleveranciers hebben de keuze van het fabricageprocédé in de generatieve ontwerpsoftware geïntegreerd. Dit betekent dat een model wordt berekend dat ook op conventionele productiemachines kan worden geproduceerd. Dit betekent dat niet noodzakelijk een additief fabricageprocédé hoeft te worden gekozen.