Voor energieterugwinning moeten afval/afvalstromen eerst worden verwerkt. De productiestappen voor de vervaardiging van secundaire brandstoffen zijn afhankelijk van de inputmaterialen. Als eerder één soort productie-specifiek afval wordt gebruikt, is de voorafgaande verwerking minder complex dan voor afvalmengsels (b.v. hoogcalorische fracties van stedelijk en commercieel afval of sorteerresiduen).
Er wordt gebruik gemaakt van mechanische technieken (breken, zeven, sorteren) en optische sorteertechnieken (nabij-infrarood) om secundaire brandstof van constante kwaliteit te bereiden. Voor meeverbranding worden de brandstoffen onderworpen aan een regelmatige kwaliteitscontrole; een mogelijkheid tot onafhankelijk bewijs van kwaliteit is het RAL-Keurmerk 724 - Secundaire brandstoffen.